Vrijdag 19 november 2010 organiseerde Premsela tijdens het Art&Technology-festival STRP haar symposium over Fashion & Technology.
Technologie is de toekomst, de mode kan niet achter blijven. Mode is vooruitgang, het vernieuwen van het nieuwe. Maar technologie blijkt nog altijd een eng woord voor de mode-estheet. En esthetiek is misschien wel nog onbekender voor de nerdy techneut. Hoe breng je deze tegenpolen tot samenwerken?
Dat blijkt nog niet eenvoudig, afgaande op de lezingen van diverse gastsprekers op dit symposium, die veelbelovend opende met body-architect Lucy McRea.
Spreker 1: high teck installatie kunst
McRae warmde het publiek van modestudenten, modeontwerpers, en mode-autoriteiten op door hen kennis te laten maken met de mogelijkheden van low/high-tech in de artistieke vormgeving van mode en het lichaam. McRea, een Australische schoonheid met een goed stel hersens (studeerde architectuur) en motoriek (was balletdanseres), vertelt over diverse projecten die de huid als een wonderbaarlijk sensor opvat: het is als een elektronisch netwerk, een beschermlaag, een temperatuurregelaar etc. Naast haar fascinatie voor huid staat beweging en verandering van het menselijk lichaam centraal in haar werk. Mode - de esthetische bedekking van het lichaam - sluit daarbij goed aan. Zij noemt haar mode-installaties zelf 'draagbare poëzie', omdat zij op een poëtische manier de definitie van draagbare technologie onderzoekt.
Het werk van McRae ziet er inderdaad sprookjesachtig en futuristisch uit: een pak van pantys, volgestopt met vochtig zaagsel waarop planten gaan groeien; jurken van textiel die het blozen van het lichaam reflecteert door op te lichten; een jurk van meters plastic buisjes waar gekleurd vloeistof doorheen wordt gepompt, gewikkeld rond het lichaam van zangeres Robyn voor haar videoclip.
Making of Robyn's 'Indestructible' video from Ine van den Elsen on Vimeo.
Draagbaar en toegankelijke mode is het allerminst wat McRae maakt, het is vooral experiment, onderzoek en installatie-kunst.
Hoe anders verliep het de volgende twee sprekers op het symposium, de Saxion lector Ger Brinks en hoogleraar Textielkunde Paul Kiekens.
Spreker 2: slim materiaal behoeft geen design
Aan Brinks was al direct af te lezen dat dit geen mode-minded persoon was, wat hijzelf ook bevestigde. Brinks weet alles af van Smart Functional Materials, zoals intelligent textiel, maar toonde geen interesse in de aantrekkelijke, esthetische danwel modieuze kant van zijn Smart Functional Materials. Alsof hij een college hield voor zijn eigen studenten aan het Saxion, zo schoolde hij het modepubliek op deze bijeenkomst. Het resultaat: bange danwel wegrollende ogen van de modestudent, gapende monden van high-end mode-ontwerpers en een zeer lage aandachtsspanne van de mode-autoriteit op de eerste rij.
Dit kan toch niet de bedoeling zijn geweest van Premsela?
Spreker 3: De vezel is machtig
Vervolgens maakte de welgeleerde heer Kiekens het er niet levendiger op. Kiekens is een brein op het gebied van de kunde der vezel-technologie. Ja, het begint allemaal bij de vezel. De vezel is de wieg van de innovatieve en technologische mode, aldus Kiekens. Let wel, zowel bij Kiekens als bij Brinks gaat het om grootverbruik van textiel, niet om nieuwe technologieën voor spannende haute couture creaties a la Iris van Herpen en Hussein Chalayan, namen die zij niet zullen kennen. Kiekens benadrukt direct dat mode en design geen onderdeel zijn van zijn curriculum, alleen technologie. Daar gaat het om. Hij schept er nog bovenop dat modemensen niet beseffen waar hun materiaal uit bestaat, om vervolgens de historie van de vezel - van natuurlijk tot synthetisch - uitgebreid uiteen te zetten, opgevolgd door het allerspannendste: de carbon-vezel. Gelukkig vergeet hij niet alles te verrijken met grijze cijfertabellen, percentages en opsommingen. Niks visueel materiaal, geen modevoorbeelden, geen aantrekkelijkheid, geen esthetiek, geen verleiding. Ik wist niet dat techniek zo seksloos kon zijn. Pas op het moment dat de spraakzame Kiekens op zijn tijd moet letten, begint hij eindelijk over de toepassingen van zijn vezels: jassen die computers worden, energie opslaan, kleding dat informatie geeft...en dan is het voorbij wat lezingen betreft.
Q&A: een symposium met meer vragen dan antwoorden
Tijdens de Q&A met het publiek en de sprekers blijkt dat ook zij wat gedesillusioneerd zijn geraakt van de informatie die hen ten oren is gekomen, alsof ze wilden zeggen: maar dit is niet waarvoor wij naar Eindhoven zijn gekomen! Er heerste wat wanhoop in de vragen en opmerkingen uit het publiek, zoals "wie moet de coöperatie tussen ontwerpers en techneuten financieren en initiëren"of "hoe moet het technologische gat in de huidige mode-educatie worden gedicht", "in hoeverre is het realistisch om samen te werken".
Volgens modeontwerper en docent Gerrit Uittenbogaart van G+N moet de industrie de vraag naar technologische innovatie onder modestudenten en -ontwerpers stimuleren door hen problemen voor te leggen en prijsvragen op te stellen. Ontwerpers dienen uitgedaagd te worden.
Dat laatste blijkt inderdaad wel te werken. Het symposium eindigde met een ontwerp-opdracht onder derde jaars modestudenten aan de KABK (Den Haag), die hen uitdaagde zich te begeven in de wereld van de technologie.
Gelukkig blijkt uit de interviews met deze studenten dat zij niet vanuit de vezel denken of zich laten ontmoedigen door technische praatjes. Zij zoeken naar realisatie-mogelijkheden van hun concept, zoals een gewaad voor mensen die lijden aan huidziekten of een stof die reageert op emotie, pyjama's voor een betere nachtrust of om tot geheel nieuwe vormen en materialen te komen.
De eindresultaten waren zeer wisselend van kwaliteit en uitvoering, mede doordat innovatie tijd vraagt wat in de mode een schaars goed is. De studenten hadden vooral moeite gehad om tijdig de juiste mensen te vinden of mensen zover te krijgen om met een mode-ontwerper samen te werken. Maar nadat deze grote communicatie-hobbel overwonnen was, zijn zij een zeer leuke en leerzame ervaring rijker. Of dat dit betekent dat zij ook zonder de stimulus van een opdracht aan een technologisch mode-avontuur zullen beginnen, is twijfelachtig. De navigatie tussen de TU's en kunstacademies is nog niet gevonden.
Conclusie: mode-design en technologie hebben nog wat mediation nodig
Tijdens het aanhoren van de ietwat saaie lezingen van dit symposium, dwaalde mijn gedachten even af naar het televisieprogramma Beauty & The Nerds, waar 10 klungelige, sociaal-onhandige intellecten in harmonie samen moeten wonen met 10 naïeve, domme, op schoonheid beruste meisjes. In het begin staan zij onhandig tegenover elkaar en lijkt er geen optie voor toenadering. Zij spreken (nog) niet elkaars taal en cultuur. Toch leren beiden elkaar te waarderen en vormen werkzame teams. De Nerds staan open voor de belevingswereld van de meisjes vol entertainment, schoonheidsidealen, roddelen, feesten en flirten; de meisjes leren verder te kijken dan de oppervlakte en ervaren dat deze Nerds ook heel spannend en leuk kunnen zijn.
Hopelijk zullen bij een volgend symposium over mode-innovatie de Nerds wat meer aan de hand genomen worden door de Beauties, om het geheel wat aantrekkelijker en op maat gesneden aan te bieden. Ook zou het niet misstaan mode-ontwerpers zelf te laten vertellen over de mogelijkheden van technologie, zodat het publiek wat meer raakvlakken kan vinden met de toepassingen van smart textiles of nieuwe technieken om mode mee vorm te geven.
Laat technologie iets meer sexy zijn, want anders wordt het misschien nooit wat tussen die twee.
We blijven kijken.
///////////////////////////////|\/|\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\
MEER inspiratie over FASHION+TECHNOLOGY:
- http://www.functionalaesthetics.org/ - boek van S.Seymour, over visies in fashionable&wearable technology. Een review van dit boek, klik HIER.
- http://ft.parsons.edu/eventseries/ - Parsons Fashionable Technology Lab (Parsons New School for Design, New York). Parson heeft sinds kort een eigen lab, gewijd aan draagbare technologie.
- http://www.nift.ac.in/ - National Institute of Fashion Technology - India
- http://www.cutecircuit.com/about/ - fashion company uit Londen met technologie als leidraad
///////////////////////////////|\/|\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\
