Sokken in je Birkenstocks, mannen!

Mannen mannen mannen...ik ben er zeer mee bezig. Naast dat ik een hele leuke vriend om me heen heb hangen, ben ik er ook formeel mee bezig: ik wijd er een hele masterscriptie aan! Leuk toch? Mannen onderzoeken in het kader 'alles voor de wetenschap'? meneer, mag ik u even wetenschappelijk onderzoeken? Dank u! Ik kijk alleen naar hun kleedgedrag eigenlijk, want dat vind ik reuze fascinerend. Er gebeurt steeds meer rondom de wijze van kleden en mannen durven steeds meer, lijkt het. Oke, mannen zullen niet direct hun vertrouwde look rigoureus afzweren en in een nieuwe modetrend duiken, zoals wij meisjes dat zo goed kunnen, maar subtiel genomen zijn er zeker veranderingen gaande. Zo interviewde ik laatst een groepje jongens van rond de 27 jaar in Utrecht, van diverse komaf. Zij wisten mij doodleuk te vertellen dat zij helemaal blij worden van Birkenstocks MET sokken er in, het liefst geitenwollen, afgetopt met een kek kort broekje eronder....holy moly! "jaaahaaa, dat is Prada 2007!" huh? een man die mij kan verwijzen naar de desbetreffende catwalk show en naar het modehuis verantwoordelijk voor deze look?? En dit kwam uit de mond van een automanager, een socioloog en een GroenLinkse rakker politicologie....allemaal zo straight als het maar wezen kan (tenminste afgaande op dat ze vriendin hebben). Ik heb het even voor mezelf opgezocht. En ik ben er nog niet over uit....Meningen welkom!

(Prada M, S/S 07)

Catwalk report: nieuwe generatie ArtEZ Mode ontwerpers 2009 | uitgelicht Ratna Ho & Hellen van Rees

En toen was het eindelijk zover. De 19 eindexamenstudenten, waarvan enkel 1 jongen was, presenteerden 3 juli j.l. 2009 aan het grote publiek hun trots. In het algemeen viel op dat de nieuwe generatie koos voor jumpsuits, body’s, brede schouders, draperieën of moulage en zijde, luchtige stoffen. Een enkeling week af van dit pad. Mijn persoonlijke favorieten waren Ratna Ho, Hellen van Rees en Mirthe Engelhard, welke ik kort sprak backstage:


Tribals en My Little Pony in the mix (Ratna Ho)

De stijl van Ratna Ho is kenmerkend. Ratna laat zich graag inspireren door inheemse culturen zoals de Azteken, Maya’s of het oude China. Haar eindcollectie ‘Tribals’ was gebaseerd op de stoere tribal tatoeage patronen en zoete ‘my little pony’ kleuren. In het oog sprongen haar bewerkelijke panty constructies, welke haar werk tot een soort ‘panty couture’ verheven. Ook heeft zij samengewerkt met tassenontwerpster Pascal Mulder. Elke outfit had een eigen tasje of bewerkte schoen.

Het was duidelijk zichtbaar dat zij met veel zorg en hard werken aan elk detail heeft gedacht. Zelf zei ze ons dat ze het zichzelf niet altijd makkelijk maakt. Haar volgende stap is Milaan, waar zij in september 2009 kans maakt om de Triumph Inspiration Award te winnen. Houdt haar dus in de gaten.(Ratna Ho is geselecteerd voor Lichting09 en zal tijdens de Amsterdam International Fashion Week showen. Dit is de show waar de echte modekenners naar uitkijken).


Sterrenhemel en vloeiend water (Hellen van Rees)
Ooit het grillige van water vertaald zien worden naar een collectie? Hellen van Rees vertaalde het concept ‘Floating Figures’ naar de vloeibaarheid en transparantie van water. Water als het ware tastbaar maken door de glans en de vorm te vertalen naar zelfgemaakt textiel. Wat een monnikenwerk moet dat zijn geweest. Alles heeft zij met de hand gemaakt. De kleur geel speelde de hoofdrol. Waarom? Dat wist ze zelf ook niet, maar het is een felle, opvallende kleur en deed haar denken aan de maan, de zon en de sterren, zoals in kindertekeningen. Met plastics bracht zij de glans van water aan en met ledlampjes in de mouwen en in de oren de schittering van sterren en licht in het water. Haar creaties bevinden zich tussen kunst en mode. Een sterk concept dat mooi vertaald was naar de catwalk.

 
Meer zien van de andere graduates? Klik HIER voor een filmpje.

Interview: exclusieve hoedenmaker Stephen Jones aanwezig bij opening Arnhem Mode Biënnale 2009

Tijdens de Arnhem Mode Biënnale 2009 schreef ik voor hun blog over wat er een maand lang zo al gebeurde. Iedere dag was er wel iets blog-waardigs: een opening, lezing, gastbezoek, workshop of een catwalkshow in de Eusebiuskerk. 
Aan de hoofdtentoonstelling van de Biennale van 2009 hebben vele grote namen meegewerkt, die hun eigen tentoonstellingsruimte toegewezen kregen om naar eigen inzicht het thema SHAPE te verbeelden.
Een van hen was niet minder dan hoeden couturier (milliner) sir Stephen Jones, een hele grote naam in de internationale fashion wereld. En ja, hij was bij de opening aanwezig. En ja, ik heb hem gesproken voor de blog voor de Biennale! Een alleraardigste man, i must say! Lees hieronder het interview:

Het Glazen Paviljoen van Stephen Jones

geschreven op 05|06|09

Hoeden zijn al lang niet meer enkel geschikt voor trouwerijen of voor het koningshuis. Welnee! Milliner Stephen Jones (1957) laat in zijn glazen paviljoen in de Eusebiuskerk zien hoe divers een hoed kan -en mag- zijn, want zijn hoeden zijn alles behalve saai. Zijn hoeden hebben een dikke knipoog, een bepaalde ‘wittiness' over zich heen. Jones is -net als zijn creaties - controversieel en vooral heel erg grappig, zoals een echte Brit is. Al vele jaren heeft hij de harten gestolen van vele beroemdheden, artiesten en modeontwerpers.

foto: Kevin Deux

Stephen Jones is een grote aanwinst op de Arnhem Mode Biënnale. In hoogst eigen persoon is hij aanwezig op de opening van de hoofdtentoonstelling SHAPE in de Eusebius kerk. Opmerkelijk is dat hij in plaats van een houten huisje, juist een glazen kas heeft gekozen om in te exposeren. Een tiental vrouwenhoeden zijn uitgestald als ware het fantasierijke botanische bloemen en planten:

“For us, and Holland, it’s all about green houses you know. And if you have a green house, you need to have plants in it!”. 

De kas is in vier thema’s ingedeeld: ‘Floral’, ‘Organic’, ‘Leaves’ en ‘Conceptual’, waar de laatste vooral geometrische en abstracte hoeden toont. De hoeden beslaan een periode van 1990 tot 2009 en komen uit zijn archief.

“With hats, it’s a great way of making a fun expression. Hats have to be spontaneous. Of course, it’s a traditional thing, you wear it for special occasions like a wedding, but with a hat you can really express yourself. You see that every single musician is wearing a hat, because it became a part of their look and identity. You can really recognize a person by the hat he of she is wearing.”

Stephen Jones ontwerpt veel voor couturiers, waaronder John Galliano van Dior, die gek is op zijn designs. Jones vertelt: 
“Its funny, last week I was talking to John Galliano and I asked him ‘Why are you so interested in hats?’ then he said ‘Stephen that is such a crazy question, why would I stop being interested in how a women looks and stop at their necks! Its above the neck that gets interesting!"
Het aardige aan de Arnhem Mode Biënnale vindt Jones dat de mode naar de gewone man wordt gebracht in plaats van enkel een elite te dienen. Hij grapt dat hij vooral nieuwsgierig is wat bezoekers tegen elkaar zullen zeggen als deze zijn hoedenpaviljoen bekijken. Hij fantaseert reacties als: ‘Oh please lets get some coffee, my feets are kiling me’ en ‘Are people really wearing that?’. 
Op de vraag of hoeden meer en meer zullen opduiken in het hedendaagse straatbeeld, luidt het antwoord natuurlijk bevestigend:
“Hats will come back, yes! People always want to put something on their head. And if you buy one, let it be a fun ride". 


Koop dus een hoed die je identiteit weerspiegelt en maak er een feestje van. Ikzelf heb inmiddels een stoere herenhoed gekocht, want met een hoed in de hand....juist. 

Interview: Tien jaar Klavers van Engelen, een sterk mode-duo

Tijdens de Arnhem Mode Biennale 2009. foto: MERynja

‘Tien jaar geleden stonden wij wel in grote internationale tijdschriften, maar in Nederland waren wij amper bekend’. - Astrid van Engelen over KlaversVanEngelen (2009).

Bol uitstaande tops en broeken, geplooide jurken en jassen, transparante leggings en gemouleerde en gedrapeerde decoraties. Modeontwerpers Niels Klavers (1967) en Astrid van Engelen (1970) zijn op weg als “Neerlands trots” Viktor&Rolf op te volgen. Onder het label Klavers Van Engelen vormen zij een krachtige twee-eenheid en veroveren menig (inter)nationaal mode hart. Hun herkenbare creaties zijn te zien geweest in tentoonstellingen over de hele wereld, met als kenmerk de zigzaggende vouwtechniek die zij ontleenden van een middeleeuws fashion item, de zogenaamde Molensteenkraag.  

 

In hun atelier in het World Fashion Center ontvangen zij mij voor een interview in opdracht van ArtEZ Fashion Masters en hun jaarboek. Voor het eerst zal ik een 'echt' interview doen met een bekend modeduo dat ik zeer bewonder en ik me in heb verdiept. Het duo heeft het zeer druk: de show voor het najaar ’09/’10 in Milaan staat voor de deur ten tijde van dit interview en voor het Zuiderzeemuseum hebben zij een speciale mode-installatie opgeleverd. Genoeg stof om over te praten.

Moderidders aan de ronde tafel: the return of the self-made man?

Media vertellen ons dat mannen aan het veranderen zijn: “mannen steeds modebewuster”, “een nieuw type man is opgestaan”, “mannen vervrouwelijken”. Maar wat zeggen Nederlandse mannen daar zelf over? Is dit een tendens die zij herkennen of betreft het slechts een kleine groep kosmopolieten die de grenzen van mannelijkheid aftasten? Vier moderidders zijn uitgenodigd om te discussiëren over mannenmode, jezelf onderscheiden, trendsetters en over emancipatie onder mannen. 

Het wachten is op Dirk. “Hij heeft zich verslapen”, zo laat leader of the pack Jeroen Visser weten. Aan tafel zitten Jeroen (1981- project manager) en zijn vrienden Michiel Lancer (1982 – Evenement Manager en kunstenaar) en Eddy Carre (1984 - student Auto Management). Al snel is Dirk ook present. Dirk Schmidt (1985 - student Bestuur & Organisatiewetenschappen) legt uit: “Ik ben te laat omdat mijn vriendin de wekker een uur verkeerd had gezet, en zij mijn kleren niet had klaargelegd!” De vrienden moeten allen hard lachen. Ik als vrouw frons even mijn wenkbrauwen omdat het mij verrast te horen dat een jongeman van vierentwintig zijn kleding klaar laat leggen door zijn vriendinnetje. Dirk pakt rustig zijn stoffen tasje met Paisley motiefje uit en haalt een zeer zorgvuldig opgevouwen wit overhemd tevoorschijn, dat hij tegen het kreuken heeft ondersteund met een editie van het mannenblad Fantastic Man. Verslapen? Of houdt een man stilletjes verborgen dat hij toch iets te lang twijfelde over zijn kledingkeuze voor dit interview? 

Patronen doorbreken met een pantersjaal

Jeroen

In een café in het oude centrum van Utrecht, drinken de mannen allemaal koffie verkeerd met een glas water er naast. Jeroen bestelt echter een warme chocolademelk. Hij vertelt dat hij graag anders wilt zijn en plezier heeft in het doorbreken van vaste patronen. Jeroen Visser: “Dat is om bewuster te worden van de dagelijkse dingen die ik doe. Dat zie je dus ook terug in mijn kledingkeuzes. Wat ik nu aan heb, dat heb ik nog nooit eerder exact zo gecombineerd. Je probeert jezelf toch steeds wat te vernieuwen. Anders wordt je er afhankelijk van.” Jeroen ziet eruit als iemand die een eigen koers uitzet: een smalle lichtblauwe pantalon met glimmende zwarte Italiaanse puntschoenen, een witte tanktop met lage ronde hals die zijn borsthaar de ruimte geeft. Daarover een open hangend wit overhemd en een fijn gebreid lichtgrijs vestje. Nauw om zijn hals heeft hij een zwart zijden sjaaltje gestrikt en om zijn nek hangen ook twee lange dunne zilveren kettingen met een kruisje. Om zijn pols draagt hij leren armbandjes en een antiek mannenhorloge. Zijn jas is een zwart colbert, waarvan hij de mouwen hoog heeft opgestroopt tot aan de ellebogen. Het opvallendst is eigenlijk zijn in het oog springende pantersjaal met lange zwarte franjes aan de uiteinden.

Niet eerder zag ik een heteroman zo zelfverzekerd een pantersjaal dragen. Dirk zegt over Jeroen: “Ik vind dat sjaaltje echt supermooi en ik heb met dat idee geëxperimenteerd. Maar bij mij werkt een sjaaltje gewoon niet! Dat is heel erg Jeroen. Zijn kleding zegt echt wie hij is”. Jeroen stemt in: “Ik ben dit. Alles wat je over mij wilt weten, kan je zien door wat ik aanheb. Ik probeer er een verfijnde elegantie mee uit te dragen”.  

Trendsetten met geitenwollen sokken in je Birkenstocks

Het zijn alle vier mannen die van mooie en bijzondere kleding houden. Zij laten zich inspireren via websites als Men.Style.com, TheFacehunter.com, DazedDigital.com of kopen af en toe een modetijdschrift als Vogue Homme en Fantastic Man. 

Michiel 

Eddy: “Ik draag graag gekleurde sokken, met name onder een korte broek in mijn Birkenstocks”. Mijn oren beginnen nu even te klapperen. Ik vraag of hij mij nu voor de gek houdt. Maar dat is niet het geval. Eddy: “Ja, serieus! Dat is Prada!” Dirk vult hem aan: “Ja, klopt, Prada zomercollectie 2002 geloof ik, is het niet? Wacht, dan zoek ik het even op” en pakt zijn iPhone erbij. Jeroen vervolgt: “Ik zal je vertellen, ik was in Vlaanderen geweest van het weekend, en daar was een oude vrouw sokken aan het breien. Dus ik zeg: Zo! Supervet!. Het deed mij denken aan mijn oma. Dus ik een zielig verhaal tegen dat vrouwtje ophangen, dat mijn oma ziek is. Vijf minuten later was ik een paar originele geitenwollen sokken rijker! Een man die erbij stond, vroeg: Oh, ga je die dan in je sandalen dragen? Nou, toevallig wel, in mijn Birkenstocks!”. Inmiddels heeft moderidder Dirk een foto van de bewuste Prada collectie gevonden: “Ja, dat is hem, het is de Prada 2007 collectie”. De mannelijke modellen op de foto zien er minder gek uit dan ik voor ogen had. Het kan ermee door, al moet ik er even aan wennen. Echter, deze modellen hebben geschoren benen. Hoort dat dan ook bij deze trend? “Nee, nee! Juist niet! Dat vinden we te ver gaan!” roepen Dirk, Eddy en Jeroen snel. “Maar je moet er wel het lichaam voor hebben hoor, of de benen in dit geval. Maar dit kan je bijna niet dragen zonder in elkaar geslagen te worden”, verwacht Dirk.

In de modestad Amsterdam heb ik deze modetrend nog niet gespot. “Ja maar wat is mode, weet je wel? Is dat wat iedereen draagt, of is het een ideaalbeeld van een kleine voorhoede?  Want deze look is het ideaal van een hele kleine voorhoede, hoor” verduidelijkt Dirk. Deze Utrechtse mannen zijn dus voorlopers, de trendsetters van een nieuw modebeeld. Jeroen: “Joh, ik had dat vorig jaar al aan. Het is gewoon extréém nerd, het is de nerd-look! De biologische nerd-look! Ja, het straalt op een bepaalde manier intellect uit. En daardoor seks. Maar niet iedereen zal dat zo vinden, hoor.” 

Aandacht besteden aan uiterlijk, modetijdschriften kopen, sieraden dragen en veel geld uitgeven aan exclusieve kleding heeft een vrouwelijke bijsmaak. Traditioneel gezien zouden dit handelingen zijn die in een vrouwelijke of homoseksueel discours passen. Dus als deze vier mannen geen vrouwen of homo zijn, wat zegt dit kleedgedrag dan over mannen van deze tijd? Is de man bezig zijn ‘man-zijn’ te herdefiniëren, zoals vrouwen het `vrouw-zijn’ in de jaren 70 hebben veranderd? Is er sprake van een ‘ontmannelijking’ onder mannen of zijn de geruchten over dit `nieuwe mantype” niet meer dan een storm in een glas water?  

Postmoderne moderidders

Eddy

Deze mannen hebben een eigen visie hoe zij zich willen kleden. Zij stemmen hun kleding af op hun levensstijl en op hun persoonlijkheid. Het is een gevoel van individualisme, een behoefte om je te onderscheiden. Deze vier mannen zijn als postmoderne moderidders: in hun modekeuze zijn zij strijdvaardig, galant, grootmoedig (zij hebben lef) en daarmee in zekere zin trendsetters voor andere mannen. Mode betekent vernieuwen en niet terug kijken. Deze mannen lijken zichzelf te vernieuwen. En kenmerkend voor de postmoderne tijd waarin men nu leeft, is het wisselen van identiteiten. Of nog sterker, in plaats van je sociaal te groeperen, wilt men persoonlijke idealen en eigen belang najagen. Er leeft een groeiend narcisme onder postmoderne mannen: dat zich uit in de wens om jezelf als een zelfregulerend individu te zien, dat plezier beleeft aan het uiterlijk. Aan de andere kant lijken mannen ook weer niet te veel uit de ban te springen. Jeroen legt uit: “Het is heel paradoxaal: je kleedt je enerzijds heel erg voor jezelf, het maakt me geen zak uit wat anderen daarvan vinden, aan de andere kant vindt ik het belangrijk dat ik niet in elkaar geslagen wordt op straat. Maar anderzijds wil ik eigenlijk ook dat mensen gaan applaudisseren en gaan juichen als ik voorbij kom, dat ze het ontzettend leuk vinden wat ik aan heb, dat ik er mooi uit zie". Dit illustreert dat een man plezier heeft in het kijken naar zichzelf en daarnaast waardering van zijn omgeving erg belangrijk vind. Hij krijgt deze waardering door lef te tonen en zijn gevoel voor stijl uit te dragen, maar binnen een geaccepteerde grens. Want hij wil niet in de problemen komen of geen waardering krijgen. 

Je blijft toch man

Eddy, Michiel en Dirk zijn misschien iets minder experimenteel in hun voorkomen dan Jeroen, maar ze hebben ook een duidelijke eigen kledingstijl. Eddy zegt van binnen traditioneel te zijn, maar hij houdt ervan om in zijn kleding bijzondere accenten te leggen. Hij heeft een donkergroene leren vintage jas aan, een laag gesneden V-hals T-shirt met daaroverheen een lichtgeel getailleerd overhemd, dat in zijn donkerblauwe skinny-jeans is ingestopt. Eddy draagt bij voorkeur smalle, tweedehands bretels om zijn broek op te houden.  Dat is zijn modesignatuur geworden. Net als zijn baard. “Die baard ben ik gewoon,” verklaart hij. Onder zijn broek draagt hij zwarte puntschoenen en om zijn pols pronkt een groot horloge. Ook hij draagt sieraden: een ketting met een kruisje om zijn nek (hij is christen) en een zegelring die hij geërfd heeft van zijn vader. Eddy: “Zo'n ring en zo'n ketting kan ik best wel hebben, vind ik zelf. Bij het christendom mag je je eigen ideeën hebben over je kledingstijl.”

Dirk is weer een heel ander type dan Eddy. Dirk is een echte linkse rakker, vertelt Jeroen. Dirk is opgegroeid met hippie ouders, heeft op een vrije school gezeten en is actief voor de partij van Groen Links. Maar anders dan je zou verwachten bij een linkse rakker (biologisch, milieu activist, antimassaconsumptie en antimaterialistisch) is Dirk een modeliefhebber: Dirk strijkt zijn plooien in zijn spijkerbroek, draagt suède Prada's, een wit T-shirt met V-hals van American Apparel, een grijs vest met daarover een donkerblauw arbeiders jasje. “Een blauw communistisch werkerjasje dat je altijd kan dragen en waar mensen je aan herkennen”, vertelt hij en laat trots het plaatje zien in zijn meegebrachte Fantastic Man magazine.

Dirk heeft een verborgen talent: hij kan zelf kleding maken op een naaimachine. Als hij groter woont, wil hij een naaimachine neerzetten, vertelt hij mij na afloop van het interview. Hij heeft getwijfeld of hij naar de modeacademie zou gaan. “Maar het is toch Bestuur & Organisatiewetenschappen geworden. Ik vind mode wel interessant maar niet iets om professioneel mee bezig te zijn, nee.” Ook Eddy heeft getwijfeld over een modeopleiding: “Ja, het was of modemanagement, of auto management, dus nou, toen was het gelijk auto”s geworden. Ja! je blijft toch man, he!” 

Mannen die van mode houden zijn niet per definitie gay 

Dirk

Tot slot Michiel. Hij is in zijn vrije tijd kunstenaar en speelt in een band, samen met Jeroen. Michiel is artistiek, dat blijkt onder andere uit zijn sokken: een roze en een blauwe.  Door zijn broekspijpen opgerold te dragen vestigt hij er de aandacht op. Michiel: “Ik vind het leuk en apart. Sokken kunnen eigenlijk echt nog wat van je outfit maken weet je wel”. Op zijn wijde spijkerbroek draagt hij een legergroen jasje met militaire details. Michiel: “Ik was al heel lang op zoek naar zoiets, die gouden knopen, dat revers en die details zijn te gek”. Hij draagt een modieus brilmontuur met daarboven een hip asymmetrisch kapsel met een grote lok overdwars. Aan zijn haar besteedt hij veel zorg. Hij en Jeroen schijnen al jaren naar dezelfde kapper te gaan, zonder het van elkaar te weten. Dirk geeft hun een compliment en vertelt dat hij al lange tijd niet tevreden is met zijn kapsel: “Mijn haar zit al lange tijd niet meer goed. Misschien moet ik een keer met jullie meegaan.” “Ja, moet je doen!” zegt Jeroen. “Die gast is gewoon superrelaxed, en volgens mij de enige niet homoseksuele kapper in Amsterdam”. Ik vertel hem dat ik er nog wel een paar weet. Jeroen: “Ja, maar die zijn vast niet zo goed.” Jeroen is eigenwijs, en weet wat hij wilt, zoals alle mannen aan de tafel. 

Het taboe dat rust op hetero mannen die van mode houden, lijkt te verdwijnen. Michiel merkt op dat in het algemeen mensen meer met kleding durven dan tien jaar geleden. Michiel denkt: “Vroeger had je veel minder van die uitschieters dan nu.” “En langzaam maar zeker worden vreemde dingen steeds meer normaal, waardoor mannen durven te kiezen voor alternatieven”. Jeroen: “Het heeft ook te maken met de homo-emancipatie”. Michiel: “Het is niet zozeer dat homo”s stijldragers zijn, maar zij laten wel zien dat ze durven te zijn wie zij zijn. Maar dat heeft niets met kleding te maken, vind ik”. Jeroen is het daarmee niet eens. Jeroen: “Homo’s zijn wel baanbrekend geweest in kleedgedrag. En dat probeer ik eigenlijk ook. Ik wil me onderscheiden en niet bij een stijlgroep horen.” Maar voegt er snel aan toe: “In ieder geval niet bij die groep!” 

Onder heteromannen lijkt nog altijd een zekere sociale angst te leven om als homo aangezien te worden wanneer men aandacht aan zijn kleding besteedt. Het lijkt dat een uitgesproken of esthetische kledingstijl aannemelijker is voor homoseksuele mannen dan voor heteroseksuele mannen. Herkennen deze mannen dat? Eddy vertelt: “Ik kom uit een klein dorp, waar je al snel opviel als je je anders kleedde. Op een dag had ik een roze overhemd aan en werd ik uitgescholden voor homoseksueel”. Michiel: “Sommige mannen zijn bang om enigszins iets vrouwelijks uit te stralen. Ik maak het nog steeds mee dat als ik door de Sterrenwijk hier in Utrecht fiets, ik te horen krijg: Hee, Homo! Ook als je langs bouwvakkers rijdt, krijg je dat standaard te horen, weet je wel. Dus er bestaat nog altijd een bekrompen beeld over mannen die zich afwijkend kleden”. 

Moeten mannen zich emanciperen op modegebied?

Ondanks deze sociale angst, lijkt het kleedgedrag van mannen zich te weerleggen van een sociaal ideaalbeeld naar een persoonlijk ideaalbeeld. Mannen zijn door rolmodellen in de media en omgeving aan het wennen dat het oké is om je eigen koers te varen. Vrouwen hebben zich in de 20e eeuw van hun korsetten bevrijd, nu is het tijd dat mannen in de 21e eeuw hun traditionele keurslijf van zich afschudden. Het valt mij op hoe openlijk de vier mannen over hun kleedgedrag praten. Tijdens het tafelgesprek geven zij elkaar over en weer modeadvies en complimenten. Dirk over het jasje van Michiel: “Je kan ook je mouwen opstropen, daar houd ik heel erg van.” “Ik vind hoe Eddy eruitziet echt te vet”, zegt Jeroen over de bretels van Eddy en zijn lage V-hals shirt. 

Er lijkt geen sprake van enig gevoel van gêne om je als man zo te interesseren voor mode. Mannen lijken niet langer onder stoelen of banken te steken welke kledingstijl zij zelf vinden dat bij hun persoonlijkheid past. Zij durven af te wijken van de gebruikelijke, veilige kledingwijze die in de Westerse cultuur van mannen wordt verwacht: degelijk, onopvallend, tijdloos, functioneel en vooral niet te gek.

En wat vinden deze mannen zelf? Zijn mannen aan het vervrouwelijken? Dirk: “Mannen zijn een béétje vervrouwelijkt. Het is de vrouw die veel meer is vermannelijkt!” Dus dat zou betekenen dat mannen en vrouwen dichter naar elkaar toe gegroeid zijn. Dirk: “Ja, en dat is alleen maar goed, denk ik. Het is een bijdrage aan emancipatie en gelijkheid. Mannen zullen altijd anders blijven, je hebt een ander lichaam, andere hormonen, dat beïnvloedt je gewoon. Maar het schuift wel naar elkaar toe, ja, absoluut.” Michiel voegt hieraan toe dat hij denkt dat de man in deze tijd ook meer durft. “Ja, het is meer geaccepteerd om je als man meer te onderscheiden met je kleding dan tien jaar geleden ofzo. Mannen dóen het nu gewoon”. Tot slot vraag ik of zij een voorbeeld van een zogenaamde fermannisering kunnen geven. Dirk: “Nou, laat ik het zo zeggen. Ik was laatst aan het hardlopen door het park en zag daar drie mannen van mijn leeftijd zitten op een bankje met een picknickmand, te eten, zo van  zelfgemaakte pastasalade, flesje wijn erbij. Dat soort dingen. Eéntje had zelfs nog zijn pak aan van zijn werk! Dat is wel een heel verschil met mijn vaders generatie. Mijn vader zou nooit met een zelfgemaakte salade op die manier in het park gaan zitten. Dat is toch echt meer een vrouwending”.

De angel lijkt eruit. Mannen willen er graag mooi uitzien-voor zichzelf en voor anderen-en stellen met zorg hun uiterlijke verschijning samen.  Deze vier mannen zijn een weerspiegeling van wat er zich onder alle mannen ontwikkelt: een eigen gevoel voor mode, het plezier voor kleding, en een zelfbewustzijn over wie je zelf vind dat je bent. Het is menselijk om je op je best te willen showen en te pronken met je uiterlijk. 

Wat nieuw is, is dat het lijkt dat mannen dichter bij hun gevoel staan en durven te luisteren naar zichzelf: durven opvallen en  experimenteren met het uiterlijk. Want niets lijkt meer definitief in deze tijd, alles lijkt maakbaar. De zogenaamde ‘self-made man’ keert terug. Dus waarom niet eens iets anders proberen, mannen? Fe(r)maniseer u! --

Het geloof in mode - De Arnhem Mode Biënnale 2009 predikt de vormreligie van de hedendaagse mode (bloggen voor de Biennale)

Vanaf de eerste dag heb ik voor de officiële website van de Arnhem Mode Biënnale dagelijks geblogd: wie waren er, wat was er op een dag te zien en te doen, wat viel op, wat was speciaal en opmerkelijk, etc. De losse blogs zijn in dit verslag gebundeld en aangevuld met relevante en persoonlijke invalshoeken en ervaringen.

PRADA TRANSFORMATIE - Grote modehuizen zetten starchitecten in voor ultieme merkbeleving

(Fictief artikel geschreven voor ELLE over 'The Prada Transformer' in Seoul, Zuid-Korea, 2009) 

Grote modehuizen zetten starchitecten in voor grootse design experiences. Deze maand: de Prada Transformer. De vorstin van de mode en de koning van de architectuur: Miuccia Prada en Rem Koolhaas tonen opnieuw dat de twee disciplines samen voor spectakel zorgen. ELLE nam een kijkje in Seoul, Zuid Korea.

Was Chanel nog genoodzaakt haar wereldtournee van het reizende Mobile Art museum af te lasten vanwege de economische crisis, hebben modeliefhebbers alweer een nieuw high fashion project om naar uit te kijken. Dit maal heeft luxehuis Prada haar eigen draai gegeven aan het idee van mobiele kunst. De mode-industrie heeft het dus nog niet opgegeven om zich te wagen aan dergelijke multi-miljoen-kostende marketing inspanningen die zich doen vermommen als kunstprojecten.  En dat maakt ons blij!

In Seoul is deze maand de Prada Transformer onthuld, uiteraard ontworpen door een ‘starchitect’: Chanel deed het met Zaha Hadid, Prada doet het al langer met ons eigen Rem Koolhaas/ OMA, ookwel Rem Cool House genoemd vanwege zijn snerpende architectuur.

De Transformer, een staalconstructie van maar liefst 10 miljoen dollar (7,4 miljoen euro), dient als een ruimte voor mode en kunstinstallaties, net als Chanels ‘handtasruimteschip’. Maar er is een groot verschil tussen de ‘mobiele kunst’ van Chanel en die van Prada: de Prada Transformer kan van gedaante veranderen. Jawel, het kan nog spectaculairder.

De Prada Transformer transformeert zich op miraculeuze wijze. Het is een ‘Tetrahedron’, wat een moeilijk woord is voor een volume dat op zijn kanten gedraaid kan worden en zodoende een nieuwe functie krijgt: wanden worden plafond, plafonds worden vloeren en vloeren worden wanden. Deze tetrahedron bestaat uit een cirkel, een kruis, een zeshoek en een vierkant, elk bestemd voor een ander doeleinde en programma. Met grote hijskranen wordt de constructie zodoende om de paar maanden geroteerd. Maar echt vertrekken van haar plek zal het gebouw niet, dus wat dat betreft heeft Chanel de futuristische grens het meest getart met haar reizende museum dat met containers werd verkast van plek naar plek. 

GEDAANTEWISSELING

Maar alles leuk en aardig, het gaat tenslotte om wat er zich binnenin afspeelt. Het openingsprogramma is de reizende expositie ‘Waist Down: Art & Creativity’ waar 100 rokken van Miuccia Prada worden getoond van 1988 tot 2009. Deze expositie is echter niet nieuw. Sinds 2005 reist ‘Waist Down’ de wereld rond. Daarom heeft Miuccia acht talentvolle Koreaanse modestudenten gevraagd om rokken toe te voegen, om zo deze tentoonstelling wat op te frissen en Seoul te reflecteren.

In juni is het de beurt aan een filmfestival en zal een bioscoopruimte zich aandienen. Oscar-genomineerde Alejandro Gonzales Inarritu, maker van de film Babel uit 2006, organiseert een programma dat een ode brengt aan het filmvak, genaamd ‘Flesh, Mind and Soul’.

Vervolgens roteert het gevaarte naar de kant die bestemd is voor een tentoonstelling voor moderne kunst, mogelijk gemaakt door de Prada Stichting.

Maar voordat iemand maar kan vergeten wie de broek draagt in deze operatie, zal het programma worden beëindigd met Prada, Prada, Prada: met een grootse modeshow zal de herfst/winter collectie 09/10 worden gepresenteerd op een ronde vlakte van opeengestapelde cirkels die iets weg heeft van de tafelrok van Hussein Chalayan.

Alle programma’s zijn open voor publiek en gratis te bezoeken via een online registratie.

De opening deze maand was een grootse happening voor Zuid-Korea en de modewereld. En ELLE was daarbij. Bekende Aziatische filmacteurs en andere beroemdheden waren aanwezig, uiteraard gehuld in Prada. Prada is een merk dat het zeer goed doet in het Oosten en met name in Korea. 

PRADA KUNST

De relatie tussen kunst en Prada is snel gelegd. Het begon in 1993 met de PradaMilanoArte, een expositieruimte in Milaan waar net als met de kleding, Miuccia en partner Patrizio Bertelli het hogere segment moderne kunsten wilden exposeren. Later is hieruit de Fondazione Prada ontstaan en een soort mecenas relatie ontstaan tussen Prada en kunstenaars. Prada geeft aan twee kunstenaars per jaar een grote financiële boost om zich op grote schaal te laten gelden en dromen uit te laten komen:Walter de Maria, Louise Bourgeois, Michael Heizer en Steve McQueen zijn enkele van die kunstenaars. Miuccia vertelt aan de New York Times dat het allemaal te doen was om te ontstappen van de dagelijkse routine als modeontwerper. Wat begonnen was als een fascinatie en een leerproces, is dus uitgegroeid tot een serieuze stichting. 

COOL HOUSE

Het idee van de Transformer en andere bijzondere Prada gebouwen, komt van de beroemde Nederlandse architect Rem Koolhaas en zijn ‘Office for Metropolitan Architecture’(OMA). Rem Koolhaas kent Prada als geen ander door zijn jarenlange ervaring en samenwerking met het modehuis. Bovendien is hij ook in Seoul en andere grote Aziatische steden een veelgevraagd architect. Zo ontwierp hij reeds twee musea in Seoul. Vandaar dat het een logische keuze van Prada is geweest om weer voor deze starchitect te kiezen.

Koolhaas is de vaste ontwerper van alle modeshows en winkelconcepten van Prada en Miu Miu: flagshipstores (New York, Beverly Hills, San Francisco), intelligente in-store technologie (touch screens in paskamers), expositievormgeving (‘Waist Down’) en de catwalks voor de diverse modeweken. Alles wordt door Koolhaas bedacht, met als uitgangspunt altijd zo high-tech en vooruitstrevend te zijn dan reeds is gedaan. Dat is ook waar Prada voor staat. Prada heeft een voorkeur voor ‘cutting edge’ technologie en innovatie. LG heeft voor Prada telefoons en horloges ontworpen, elk gevuld met de nieuwste snufjes. Daar staat Prada voor: altijd de tijd vooruit zijn en een neus hebben voor kwaliteit, innovatie en elegant design. 

HAUTE COUTURE + HAUTE ARCHITECTURE

Mode en architectuur: twee werelden die niet een-twee-drie met elkaar samengaan, zou je denken. Mode wordt vaak door architecten als oppervlakkig en frivool beschouwd. Architectuur is daarentegen weer te monumentaal en te statig vanuit modisch oogpunt. Toch kunnen deze twee uiteenlopende kunstdisciplines samenwerken en bijzonder innovatieve projecten realiseren. Architectuur laat zich vaak inspireren door haute couture en mode laat zich inspireren door architectuur.

Twee tegenstrijdige kunstdisciplines die met elkaar flirten. Maar er zijn ook overeenkomst tussen de twee kunsten: Het zijn drie-dimensionale lichamen. Beide hebben als primaire functie het menselijk lichaam te beschermen tegen weer en wind. En het geeft mensen een identiteit.

De perfecte link tussen mode en architectuur is daarom gelegd met de komst van de Prada Transformer: het is een tijdelijk project, het is vluchtig en het is in beweging en het communiceert een merkidentiteit, die van huize Prada. Architectuur is dus mode geworden.

Is het een trend, samenwerkingsverbanden met grote architectenbureaus en modehuizen?

Clare Catterall, curator van Skin+Bones, een expositie in 2006 over mode en architectuur in Los Angeles, verklaart deze trend als een onderdeel van een groeiende energie en toenemende synergie tussen de taal die architecten en modevormgevers met elkaar delen. Het is de taal van vorm, creatie, concept en innovatie. Zij zegt in een interview: ‘Visuele cultuur is heel erg energierijk momenteel, maar het is pas sinds kort dat architectuur de modewereld een warm hart toedraagt en visa versa’. De synergie tussen Prada en Koolhaas is daar dus een goed voorbeeld van. 

SEOUL IS ‘BOOMING’

Zuid Korea is een van de meest toekomstgerichte economieën in de wereld en bekleedt daarmee de 13e plek op de wereldranglijst. Met al de snelle veranderingen en populatie van 25 miljoen inwoners alleen al in haar hoofdstad Seoul, kan Zuid Korea toch goed weerstand bieden aan de teloorgang van traditionele cultuur ten opzichte van de vele moderniseringen en invloeden vanuit het Westen. Koreanen hebben ondanks hun traditionele normen en waarden, een open mind en een open portemonnee voor luxe modehuizen als Gucci, LV, en met name voor Prada. Korea’s hunkering naar haute couture is langzaam ook aan het veranderen in een hunkering naar haute architectuur. Zij willen laten zien mee te tellen in de wereldeconomie en zich niet langer te laten beknellen tussen haar zusterlanden China en Japan. Vandaar dat de regering van Zuid Korea en de gemeente van Seoul een grote bijdrage hebben geleverd aan het project van Prada. 

Willen wij niet allemaal erg graag de Prada Transformer met eigen ogen zien? Natuurlijk wel. Als we even geduld hebben, hoeven we daarvoor niet af te reizen naar Zuid Korea, maar naar Milaan. Er zijn onderhandelingen gaande dat de Transformer een permanente plek in Milaan zal krijgen om als expositieruimte te dienen voor de Fondazione Prada. Laten we het hopen.

(geschreven in mei 2009 als student ArtEZ Fashion masters) 

De Nerd Nieuwe Stijl: Een paper over de mode van de Neo-Nerd.

Quote: ‘An unhealthy fascination with technology on the part of a few adolescents had awakened the nerd within us all’ – Robert Chingely, maker van de documentaire ‘Triumph of the Nerds’ (1996).

Quote: ‘A nerd is a person that uses a telephone in order to talk with others about telephones. A computer nerd therefore is somebody who uses a computer in order to use a computer’ – Douglas Adams (1996), schrijver van science-fiction verhalen.

Introductie

Het is niet lang geleden dat men bij het woord ‘nerd’ nog dacht aan een bleke, slecht verzorgde en geklede jongeman met grote bril en weinig vrienden. Maar dingen zijn veranderd. Nerds van de 21e eeuw hebben een nieuw imago en een nieuwe lifetsyle eigen gemaakt.

Journalist J. Polman schrijft: ‘In een samenleving waarin technologie in het dagelijks leven een steeds grotere rol gaat spelen, is de nerd in opmars. [De nerd] is tegenwoordig wel cool. Hij heerst op het internet, spaart coole gadgets en is een meester in games. De rollen zijn omgedraaid met de opkomst van de Nerd 2.0[1]’ (Polman, 2009, p.2). Een zogenaamde ver’nerd’isering[2] loopt parallel met de ontwikkelingen en innovaties op technologisch gebied. Dit suggereert dat technologische ontwikkelingen de nerd in mensen als het ware naar boven haalt: intensief computergebruik, voordurend de e-mail checken, gamen, googlen en hevig verlangen naar de nieuwste inventieve gadgets. Het lijkt sociaal acceptabeler geworden om een nerd of een geek te zijn. “Het scheldwoord nerd heeft grotendeels zijn oude betekenis verloren. Nerd is nu een geuzennaam," zegt A. Klöpping, eigenaar van The Gadget Company en is een nerd, volgens hemzelf (Polman, 2009, p.2).

Het beeld van een nerd of de nerd-identiteit is in de mode. Niet alleen in de populaire cultuur van jongeren zijn representaties van de nerd te vinden, ook in internationale high-fashion tijdschriften en bij modeontwerpers is het nerd-beeld opgedoken: zware brilmonturen, t-shirts met nerd-statements, hoog waterbroeken, burmuda-shorts, Birkenstocks, geruite overhemden met korte mouwen, bretels, vlinderdasjes, haar in een scheiding etc. De nerd lijkt niet langer een onpopulaire man. De nerd is cool en high-fashion[3]. Maar er is een verschil tussen deze nerd-chic kledingstijl en de kledingstijl van echte nerds.